1961 anayasası

bizim anayasa hocası 1982 anayasası ile aynı zihniyetten doğduğunu söylemişti. bilemiyorum, daha demokratik olduğu söylenen bir anayasa neden 1982'ninkinden esasen farksız olsun ki? evet, darbe anayasasıdır da; boşuna "demokratik anayasa" demiyorlar ki :/ bir ara okumam gerekecek. nedenini kendim bi arasam iyi olur.

darbe anayasası olmakla beraber türkiye'nin en özgürlükçü anasayasıdır.sosyal devlet anlayışına sahip ve kişisel hak ve özgürlüklere önem veren anayasadır. 10. maddenin ikinci fıkrasında, "devlet kişinin temel hak ve hürriyetlerini fert huzur, sosyal adalet ve hukuk devleti ilkeleriyle bağdaşamayacak surette sınırlayan siyasi, iktisadi ve sosyal bütün engelleri kaldırıp insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlar" denilmek suretiyle, sosyal devlet anlayışının temel hak ve hürriyetlerin gerçekleştirilmesi bakımından bir zemin olarak tasavvur edildiği gösterilmektedir. anayasa'nın 2. maddesinde, "türkiye cumhuriyetinin başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti" olduğu ifade edilmiştir. -sosyal devlet kavramı ilk kez vurgulanmıştır.

(#1319596) ilk olarak kıymetlimiss vikipedi ye baktım. şunlar yazmakta; güçler ayrılığı sağlanmıştır. (yasama, yürütme, yargı) cumhurbaşkanı olan kişinin partisi ile bağının kesilmesine karar verildi. çoğulcu demokrasi ilkesi benimsenmiştir. tbmm, cumhuriyet senatosu ve millet meclisi olmak üzere ikiye ayrılmıştır. yargı bağımsızlığı sağlanmıştır. çıkan yasaların anayasaya uygunluğunu kontrol eden anayasa mahkemesi kurulmuştur. yasama yorumu kaldırılmıştır. hakimlik teminatı getirilmiştir. yürütmenin, yönetimin tüm eylemleri, kararları anayasal bir kuruluş olan danıştay denetimine verilmiştir. yani tbmm egemenlik hakkını kullanan tek organ olmaktan çıkıp anayasa'da sözü edilen yetkili organlardan biri olmuştur. kişinin temel hak ve özgürlükleri anayasa ile güvenceye alınmıştır. temel hakların sınırlandırılmasının ancak anayasa'nın ruhuna uygun olmak kaydıyla ve ancak kanun ile yapılabileceği belirtilmiştir. "siyasi partiler demokratik hayatın vazgeçilmezidirler." hükmü ile ilk kez siyasi partilerden ve çoğulcu yapıdan bahsedilmiştir. i̇şçi ve memurlara sendika kurma hakkı ile grev hakkı tanınmıştır. devlet planlama teşkilatı kurulmuştur. üniversiteler ve trt özerkleştirilmiştir. yerel yönetimlerin yetkileri kısmen arttırılmıştır. önceden izin almaksızın dernek kurma hakkı ve gösteri/protesto yapma hakkı tanınmıştır. kurumların yönetimindeki üst düzey kişilerin yargı kararı olmaksızın yönetimden uzaklaştırılmaları imkânı kaldırılmıştır. sosyal devlet kavramı eklenmiştir. --- sonra tabi 71-73 yılları arasında birtakım nedenlerden ötürü değişikliğe gidilmiş; bakanlar kurulu'na kanun hükmünde kararname çıkartma yetkisi verildi. vergi ve harçlarla ilgili bakanlar kurulu'nun yetkileri arttırıldı. üniversitelerin özerkliği azaltıldı; trt'nin özerkliği kaldırıldı. memurların sendika hakları kaldırıldı. anayasa mahkemesindeki davalara tüm partilerin iptal davası açabilme hakkı daraltılıp yalnızca tbmm'de grubu bulunan partilerle sınırlandırıldı. hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması için gereken koşullar azaltıldı. tsk görevlileriyle ilgili hukuki işlemler danıştay'ın yetki alanından çıkartıldı, bu işlemlerde askerî yüksek i̇dare mahkemesi yetkilendirildi. *** bizim hoca (ilk entiride bahsettiğim) "aynı zihniyetten" derken "big brother amariğa"yı kast etmiştir. ama "82 ile 61 anayasaları arasında hiçbir fark olmadığını" söylemesi isabetsiz olmuş.

27 mayıs 1960 askeri darbesi sonrası oluşturmuş ve hala en özgür ve düzgün anayasadır. (bkz: 1982 anayasası)

27 Mayıs Darbesi sonrası yapılmıştır. Üniversitedeki profesörler tarafından özel olarak oluşturulmuş ve En özgürlükçü ve düzgün anayasa kabul edilmiştir.